Op 10 december 2015 stelde uw raad de startnotitie / plan van aanpak vast voor het opstellen van de Economische Visie Gemeente Bergen 2015 – 2030.
Eerder in de ARC van 9 januari 2014 vroeg u expliciet aandacht en accent voor de volgende uitgangspunten: het actief meenemen van de raad in het hele traject, het starten met een werkconferentie / expertmeeting, het ‘meenemen’ van de regio, de eigenheid van dorpen en buurtschappen tot uitdrukking laten komen en het betrekken van inwoners en ondernemers. Daarnaast vroeg u aandacht voor specifieke onderwerpen waaronder ‘slapen op het strand’.
In de afweging of de gemeente Bergen behoefte had aan een economische visie en/of een toeristische visie heeft u gekozen voor een economische visie waarin, gegeven het specifieke belang voor de gemeente, een accent op toerisme.
In het stappenplan zoals opgenomen in de startnotitie, is in stap 7 voorzien in het tussentijds informeren van de gemeenteraad. De maanden december 2015 en januari 2016 zijn besteed aan deskresearch. Op 19 februari 2016 was er een geslaagde expertmeeting. In de maand april zijn de stappen 4, 5 en 6 uitgevoerd met in totaal zes werksessies; twee opeenvolgende sessies in de kernen van Egmond, Bergen en Schoorl. Daarnaast is recent door het NBTC een tevredenheidonderzoek uitgevoerd onder Duitse en Belgische toeristen.
Hiernavolgend wordt te uwer informatie op hoofdlijnen verslag gedaan van de deskresearch, de expertmeeting en de werksessies met ondernemers en inwoners in de kernen en omgevingen van Egmond, Bergen en Schoorl. Bij dit tussentijds verslag op hoofdlijnen treft u als bijlagen de vier presentaties tijdens de expertmeeting en drie verslagen van de werksessies in de drie kernen.
Deskresearch
Bij de deskresearch is gebruik gemaakt van landelijk gegevens en analyses m.b.t. toerisme en kusttoerisme in het bijzonder en provinciale gegevens over de ontwikkelingen in kustgemeenten.
Specifiek voor de gemeente Bergen is gebruik gemaakt van een aantal recente regionale beleidsplannen zoals de regionaal economische visie, de toeristische visie regio Alkmaar en meest recent de regionale Detailhandelsvisie met een analyse van de huidige situatie, trends en ontwikkelingen en een benchmark met betrekking tot de toekomst van winkelcentra in zowel grote als kleine kernen.
In een recente analyse van bedrijventerreinen in de regio Alkmaar komt naar voren dat de regio een groot overschot van huidige en geplande bedrijventerreinen. Daarbij is de verwachting dat deze situatie in de toekomst niet zal wijzigen.
Met betrekking tot de economische vitaliteit en toekomst van de gemeente Bergen vallen twee ontwikkelingen in het bijzonder op; enerzijds forse demografische ontwikkelingen met een meer dan gemiddelde vergrijzing in de kernen van Bergen en Schoorl en anderzijds een verwachte blijvende groei van het binnenlands en inkomend toerisme waarvan met name een kustgemeente kan gaan profiteren.
Expertmeeting
Op 19 februari j.l. vond een geslaagde expertmeeting plaats in het bezoekerscentrum van Staatsbosbeheer in Schoorl. Ongeveer dertig deskundigen en belanghebbenden vanuit de gemeente en de regio gaven hun mening over de voor hen meest relevante thema’s en onderwerpen welke aan de orde moeten komen in een economische visie van de gemeente Bergen. Er werd gediscussieerd aan de hand van vier – specifiek voor de gemeente Bergen 2 relevante – inleidingen op de terreinen van Landbouw en Landelijk Gebied, Toerisme en Recreatie, Retail en Detailhandel en Terreinbeheer (SBB, PWN) (zie de presentaties in de bijlagen).
Op de bijeenkomst werd geconstateerd dat de balans en het evenwicht tussen natuur en recreatief gebruik in de terreinen van PWN en Staatsbosbeheer gevoelig is en gemakkelijk kan worden verstoord en ontwricht. Aan de vele toeristische ondernemers in de gemeente werd het advies gegeven om vooral alert te blijven en snel en adequaat op ontwikkelingen in te spelen, dat tegen de achtergrond van een gunstig toeristisch klimaat dat makkelijk ‘luie ondernemers’ creëert. Met betrekking tot de ontwikkelingen van schaalvergroting in de landbouw werd unaniem geconstateerd dat deze constructief en flexibel gefaciliteerd dienen te worden, echter met oog voor een blijvende hoge kwaliteit van natuur en landschap.
Werksessies met ondernemers en inwoners
In de maand april 2016 zijn zes werksessies gehouden met de ondernemers en inwoners van Egmond, Bergen en Schoorl. Per kern werd in twee avonden en in acht stappen tot een gedeelde visie voor de eigen kern gekomen.
Op alle avonden waren ca 20 ondernemers en inwoners aanwezig, een ideaal aantal deelnemers voor een voldoende constructieve en diepgaande inbreng. De sfeer en productiviteit op alle avonden lag hoog en de deelnemers waren na afloop overtuigd van de gevolgde aanpak in de acht stappen (zie de drie verslagen van de zes werksessies). Het vooraf voorziene onderscheid tussen de drie kernen e.o. kwam tijdens de participatieve sessies voldoende tot uitdrukking. Gevraagd naar relevante thema’s en onderwerpen voor de economische visie werd de Top-vijf gevormd door Parkeren, Authenticiteit, Natuur en Landschap, Kunst en Cultuur(historie) en Kwaliteit Woon- en Leefomgeving.
Bij het noemen van de opgaven voor de eigen kern tot 2030 golden als overeenkomsten: kleinschalig, authentiek, parkeren, toerisme en het behouden van jeugd en jonge gezinnen. De drie kernen e.o. onderscheiden zich alsvolgt van elkaar: Schoorl: inzet op natuur, rust, actief etc., Bergen: inzet op kunst en cultuur en vooral op kwaliteit van horeca en winkels, Egmond: inzetten op cultuurhistorie, verbinding zoeken met de drie kernen, authentiek, kleinschalig, eigentijds en familiegeoriënteerde. Egmond ziet voor zichzelf in de toekomst vooral een rol als gezinsbadplaats.
In meerdere werksessies zijn als aparte opgaven genoemd het realiseren van meer samenwerking tussen ondernemers onderling en tussen overheid en ondernemers. Ook het opstellen van een promotieplan per kern en voor de gemeente als geheel scoorde hoog. De ondernemers beseffen daarbij dat zij hun verantwoordelijkheid moeten nemen bij het initiëren en financieren van e.e.a. Van de overheid wordt hierbij een faciliterende rol verwacht.
Bij het analyseren van de diverse kernen in het kader van de regionale detailhandelsvisie is ondermeer gekeken naar consumententypen en de match daarbij tussen inwoners en bezoekers/toeristen per kern. Ook tijdens de werksessies is het onderscheid naar type consument aan de orde geweest. Opvallend is daarbij dat in Egmond en Bergen eenzelfde type bezoeker en toerist komt als de inwoners en dat dat in Schoorl in mindere mate het geval is.
Vervolg
De totstandkoming van de Economische Visie gemeente Bergen 2015 – 2030 loopt synchroon met de planning zoals opgenomen in de startnotitie.
De planning van de vervolgstappen is
als volgt:
- 19-04-2016 Informeren college
- 21-04-2016 Informeren Raad
- 21-04-2016 / 24-05-2016 Opstellen concepteconomische Visie
- 24-05-2016 Concept in college
- 16-06-2015 Concept in ARC
- 05-07-2016 Concept in Raad
- 05-07-2016 / medio augustus 2016 Definitief maken van concept
- Medio aug. eind sept. 2016 Terinzagelegging economische visie
- Eind sept. / 26-10-2016 Opstellen Nota vraag en antwoord
- 26-10-2016 Aanleveren Economische Visie voor college
- 01-11-2016 Economische visie in college
- 24-11-2016 Economische visie in ARC
- 15-12-2016 Economische visie in Raad ter vaststelling
Bijlage
Trends en ontwikkelingen februari 2016 Bergen Arthur Helling
presentatie gem Bergen Landbouw en LG
Presentatie Staatsbosbeheer
Presentatie Detailhandel RMC Huib Lubbers
Egmond aan Zee 31 maart en 13 april 2016
Bergen 4 en 18 april 2016
Schoorl 30 maart en 12 april 2016