Nieuwsbrief van het college

Via de horizontale verantwoording en het interbestuurlijk toezicht wordt jaarlijks bekeken hoe de stand van zaken van het informatiebeheer van de vier gemeenten en de werkorganisatie BUCH is. Dit gebeurt in samenwerking met de archivaris en resulteert in het ‘verslag archief-KPI’s. De archivaris heeft het afgelopen jaar tevens een extra (aspect) inspectie uitgevoerd op de Omgevingsvergunningendossiers. Tenslotte inspecteert de werkorganisatie jaarlijks zelf via het zogenaamde Kwaliteitshandboek. De audit verslagen en de reactie hierop worden hierbij ter kennisneming aangeboden. Deze informatie gaat ook naar de Provincie en naar de Rekenkamercommissie van de werkorganisatie BUCH.

Inspectieverslagen 2019 over 2018

De jaarlijkse beoordeling van juni jl. (bijlage 2b) is dit jaar een overall verslag van de vier BUCH-gemeenten.

Dit kan voor verwarring zorgen omdat:

1. elke gemeente zélf als zorgdrager en bestuurlijk verantwoordelijk is voor haar informatiebeheer (o.a. archief) en vanuit die positie ook apart is aangeschreven door de inspectie (tot vorig jaar ontving elke gemeente een eigen verslag) en elke gemeente staat apart vermeld op de interactieve kaart van de Provincie;
2. het informatiebeheer en de archieven van de 5 organisaties separaat van elkaar zijn ingericht en dat deze kwalitatief nogal verschillen;
3. de informatie-beheerprocessen nog niet zijn geharmoniseerd (o.a. nog steeds opslag in vier verschillende DMS-systemen (Documentair Management Systeem).

Daarnaast heeft

1. het archief van de werkorganisatie nog geen structureel karakter (geen eigen systeem met vastgelegde werkprocessen volgens het informatiebeheerplan, waardoor veel informatie wordt opgeslagen op de verkenner); dit heeft te maken met de bijlagen 1a t/m d;
2. Uitgeest te maken heeft met een andere archiefinspectie (Noord-Hollands Archief), geen deel uitmaakt van de Gemeenschappelijke Regeling Regionaal Historisch Centrum en daarom niet in alle verslagen is meegenomen.

In januari jl. is een gelijksoortig verslag uitgebracht over de werkorganisatie BUCH (bijlage 1a en b).

Tevens treft u de tweede (interne) rapportage kwaliteitszorg informatiebeheer team Samenleven Werkorganisatie BUCH aan (bijlage 3).

De verslagen van de uitgevoerde inspectie op de omgevingsvergunningendossiers treft u aan als bijlage 4 a t/m d. Uitgeest is hierbij per abuis niet meegenomen, want de vergunningen van de vier gemeenten worden allemaal gelijksoortig, in dezelfde systemen behandeld.

Benchmark

Jaarlijks maakt het Regionaal Archief Alkmaar een vergelijking van de uitkomsten van de verslagen van de overige gemeenten die deelnemen aan de Gemeenschappelijke Regeling Regionaal Historisch Centrum Alkmaar (RHCA). Dit resulteert in een benchmark waarin de beoordeling per deelnemer / gemeente is uitgewerkt en waarin duidelijk wordt hoe de gemeenten ten opzichte van elkaar presteren (bijlage 5a t/m c).

Vorig jaar was de verwachting dat de BUCH-gemeenten dit jaar zouden stijgen in de benchmark maar dit is niet gelukt. Dat komt voornamelijk omdat de harmonisatie van het huidige Document Management Systeem (D.M.S.) niet is gerealiseerd. Met de implementatie van een geheel nieuw zaaksysteem met D.M.S. hoopt de organisatie veel van de genoemde actiepunten volgend jaar opgelost te hebben.

Reactie / Actieplan informatiebeheer 2019

Uit de hierboven genoemde verslagen komen ruim 100 aandachtpunten c.q. acties, die zijn opgenomen in de reactie / Actieplan informatiebeheer 2019. Met name de acties waarop oranje en rood is gescoord krijgen prioriteit. In het actieplan (bijlage 6) kunt u lezen welke acties het betreft en wat de prioritering is.

Daarnaast verzoekt de werkorganisatie, namens de vier gemeenten, de archiefinspectie om de jaarlijkse KPI-monitoring om te zetten naar een twee-jaarlijkse monitor. De werkorganisatie krijgt dan een jaar de tijd om een groot aantal actiepunten planmatig uit te werken. Het jaar dat dan niet wordt gemonitord zal een voortgangsrapportage worden uitgebracht aan de archiefinspectie en dus ook aan het College, de Raad, de Provincie en de Rekenkamer.

Bijlagen:

Stand van zaken projecten Klimaat

Het klimaat verandert. In Nederland nemen we onze verantwoordelijkheid om klimaatverandering zoveel als mogelijk tegen te gaan en zo ons land leefbaar te houden voor de toekomstige generaties. Een ambitieus klimaatbeleid biedt naast milieuwinst ook kansen voor onze economie, onze welvaart en ons duurzame verdienvermogen.

Graag informeren wij u middels dit artikel over de stand van zaken gerelateerd aan het klimaat.

De Nederlandse overheid wil klimaatverandering tegengaan en stelt daarom het doel dat Nederland in 2030 de CO2 productie met 49% reduceert en in 2050 met 95% t.o.v. 1990. Om deze doelstelling te realiseren, heeft het kabinet de Klimaatwet in mei 2019 vastgesteld. Deze wet verankert de wijze waarop het Nederlandse klimaatbeleid invulling geeft aan de Overeenkomst van Parijs.

Het Klimaatakkoord, dat momenteel door veel partijen onderschreven wordt, staat een nadere uitwerking van de Klimaatwet voor. De VNG is één van deze partijen en heeft haar leden in juli jl. geïnformeerd over de betekenis van het Klimaatakkoord voor gemeenten (zie bijlage). Op de VNG bestuurdersdag van 29 november 2019 is het klimaatakkoord onderdeel van een stemmingsronde.

In het formatieakkoord van de gemeente Bergen heeft u duurzaamheidsdoelstellingen geformuleerd op het gebied van de energietransitie, circulaire economie, ruimtelijke adaptatie, duurzame mobiliteit en duurzame bedrijfsvoering. Aan al deze onderwerpen wordt projectmatig gewerkt in BUCH verband. Dit doen wij in nauwe samenwerking met de omgevingsvisie en -plannen zodat de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van klimaat gefaciliteerd, gestimuleerd maar zeker ook worden gereguleerd.

Energietransitie

Woningen in de gemeente Bergen stoten jaarlijks 65 kiloton CO2 uit (bron: HVC energiemonitor 2017). Dit is het grootste aandeel van de in totaal 160 kiloton CO2 wat is uitgestoten in de gemeente. Daarnaast heeft minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat in 2018 besloten om de gaswinning in Groningen versneld af te bouwen. Dit vergroot de urgentie om het gebruik van aardgas in de gebouwde omgeving verder terug te dringen.Vast staat dat gemeenten de regie krijgen op de uitfasering van aardgas in de gebouwde omgeving. Deze uitfasering dient uiterlijk in 2050 te zijn voltooid. Gemeentes hebben dus de verantwoordelijkheid om een Regionale EnergieStrategie (RES) en een TransitieVisie Warmte (TVW) te realiseren.

De voorbereidingen voor de Regionale Energie Strategie (RES) zijn in volle gang. Onlangs heeft u de startnotitie RES ontvangen en is er een presentatie geweest op de raadsavond. U wordt samen met de inwoners/ondernemers komende tijd nadrukkelijk betrokken bij de totstandkoming van het eerste ‘voorstel’. In november 2019 wordt u als gemeenteraad uitgenodigd voor een vervolgbijeenkomst. In januari 2020 vindt de participatie op lokaal niveau plaats, waarvan u op de hoogte wordt gesteld. In mei 2020 krijgt u de ruimte voor een reactie op het concept-RES via het inbrengen van ‘wensen en bedenkingen’ tijdens een raadsoverleg.

Naast duurzaam opwekken is het besparen van energie belangrijk om de energietransitie succesvol te doorlopen. In september bent u geïnformeerd over de wijkgerichte energiebesparingsaanpak die nu gestart is. Het doel is om zoveel mogelijk inwoners besparingsmaatregelen zoals isolatie en zonnepanelen te laten nemen die zich op relatief korte termijn terugverdienen. Kenmerkend van dit type maatregelen is dat ze altijd verstandig zijn, ongeacht welke duurzame warmtebron in de toekomst voor warmte zal zorgen. De resultaten van dit project worden aan de gemeenteraad teruggekoppeld in de eerste helft van 2020.

Een derde project is het opstellen van de Transitie Visie Warmte (TVW; oftewel welke duurzame vorm van verwarmen, bijvoorbeeld warmtenet of warmtepomp, leent zich het beste voor welke wijk). Dit is een vervolg op de Warmte Transitie Atlas die eerder dit jaar is gepresenteerd. De eerste voorbereidingen voor de TVW zijn gestart. De samenleving wordt hier nauw bij betrokken. U, als gemeenteraad, neemt uiteindelijk het besluit over de TVW, naar verwachting in het derde kwartaal van 2020. In het eerste kwartaal 2020 stellen wij u graag op de hoogte van de eerste resultaten via een raadsbijenkomst. 

Duurzame mobiliteit

In de gemeente Bergen wordt jaarlijks 40kton CO2 uitgestoten door verkeer en vervoer. Dit is het op één na grootste aandeel van de in totaal 160 kiloton CO2, alleen woningen stoten meer uit (bron: energiemonitor HVC 2017).

Een belangrijke pijler in het klimaatakkoord is de “Nationale agenda laadinfrastructuur”. Naar verwachting zijn er in 2025 in heel Nederland zo’n 1,8 miljoen openbare laadpalen nodig. In de gemeente Bergen staan op dit moment 34 laadpalen. De prognose is dat er 157 openbare laadpalen nodig zijn in 2025. Er is in de gemeente al een duidelijke toename te zien in het aantal aanvragen voor openbare laadinfrastructuur. Momenteel faciliteert de gemeente haar inwoners en ondernemers in deze behoefte. Dit gebeurt vanuit haar zorg voor de publieke ruimte en haar verantwoordelijkheid voor waar laadinfrastructuur wordt gerealiseerd, wie de realisatie en exploitatie uitvoert, en onder welke voorwaarden dit mag gebeuren. Om de komende jaren een goed groeiproces te doorlopen, wordt er momenteel gewerkt aan een beleidsvisie Elektrisch Vervoer en Laadinfrastructuur. Daarnaast wordt er een Fietsbeleidsplan voorbereid in samenwerking met de regio waarin onder andere snelfietsroutes worden geadresseerd.

Circulaire Economie

In het landelijke programma ‘Nederland Circulair 2050’ heeft het kabinet doelstellingen geformuleerd om zo snel mogelijk naar een volledig circulaire economie te gaan. Nederland wil minder afhankelijk worden van steeds schaarser wordende nieuwe grondstoffen. Dit kan door zoveel mogelijk grondstoffen lokaal te benutten en te behouden. Hergebruik van grondstoffen levert daarnaast een CO2 besparing op; het delven van nieuwe grondstoffen leidt tot aanzienlijk meer CO2 uitstoot dan hergebruik.

De Rijksoverheid stimuleert de circulaire economie door aan te sturen op de volgende drie ontwikkelingen 1) hergebruik van bestaande grondstoffen en producten, 2) herontwerp: het circulair of modulair ontwerpen van producten zodat de grondstoffen opnieuw te gebruiken zijn aan het einde van de levensduur van een product; 3) nieuwe businessmodellen die zich richten op reparatie, uitlenen, een service in plaats van een product verkopen met een beperkte levensduur.

Het eerste doel van de Rijksoverheid is 50% minder verbruik van primaire grondstoffen (mineraal, fossiel en metalen) in 2030. Het grondstoffenplan van de gemeente Bergen draagt bij aan deze opgave en heeft als doel om de hoeveelheid restafval van 232kg per inwoner per jaar naar 30 kg per inwoner te brengen in 2025. Dit beleidsplan is vergevorderd in de gemeente Bergen, u bent hiervan op de hoogte gesteld tijdens raadsinformatieavonden.

Een andere ontwikkeling is het Circulair Centrum. De BUCH gemeenten hebben een prijsvraag van het ministerie van I&W gewonnen om hier een impuls aan te geven. In een Circulair Centrum wordt invulling gegeven aan een samenwerking tussen milieustraten, kringloopwinkels, atelier, sociale werkgelegenheid en leent de locatie zich voor educatiedoeleinden en workshops rondom de transitie van afval naar grondstoffen.

Ruimtelijke Klimaatadaptatie

Het klimaat in Nederland verandert. Het KNMI verwacht hogere temperaturen, nattere winters, hevigere regenbuien en kans op drogere zomers. Dit heeft gevolgen voor de stedelijke omgeving, bijvoorbeeld door meer wateroverlast, grondwaterproblemen en hittestress. Het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA) en de Nationale Adaptatie Strategie (NAS) vormen instrumenten om Nederland de komende jaren klimaatbestendiger in te richten. Het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie stelt dat iedere gemeente eind 2020 een beleid Ruimtelijke Adaptatie en een uitvoeringsprogramma heeft vastgesteld.

Het ‘samenwerkingsverband Waterketen, Noord-Kennemerland-Noord’ werkt aan het beleid en het uitvoeringsprogramma om de openbare ruimte anders in te richten (de ruimtelijke adaptatie). Dit betreft de BUCH + HAL gemeenten, HHNK en PWN. Er is een projectgroep klimaatadaptatie opgezet, waarin de BUCH gemeenten vertegenwoordigd zijn.

De opgaven en maatregelen worden momenteel in beeld gebracht met behulp van stresstesten. Vervolgens worden gesprekken (‘risicodialogen’) met betrokkenen gevoerd. Eind 2019/ begin 2020 wordt het gesprek gevoerd met het college B&W en u als gemeenteraad. De vraag is dan: tot welk niveau en tegen welke kosten gaan we inspanning leveren om hinder/overlast/schade te voorkomen, bijvoorbeeld in kelders, souterrains, begane grond, aan groen, op straat? Wat vinden we onaanvaardbaar, onwenselijk, acceptabel? Deze stap is nodig om de doelstellingen en de strategie te formuleren.

Het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie leidt tot een uitvoeringsprogramma in 2020. Het uitgangspunt is om hierin een aantal kansrijke projecten in de openbare ruimte op te nemen, waarbij werkzaamheden gecombineerd kunnen worden (werk-met-werk maken). De uitvoeringsprogramma’s van energietransitie, klimaatadaptatie en riolering worden slim samengesteld.

Duurzame Bedrijfsvoering

De gemeente doet er goed aan om zelf het goede voorbeeld geven zodat inwoners en ondernemers overtuigd zijn van het belang en de haalbaarheid van de ambities van de overheid. Hiertoe is het programma duurzame bedrijfsvoering opgericht. Dit omvat een aantal thema’s. In het programma wordt een duurzaamheidsambitie opgesteld voor gemeentelijke gebouwen en complexen en de interne afvalinzameling en –scheiding wordt verbeterd. Ook het verduurzamen van het wagenpark en het door ontwikkelen van duurzaam inkopen maakt hier onderdeel van uit. Hieronder een toelichting.

Aan de interne mobiliteit wordt ook aandacht besteed. Hieronder wordt verstaan het woonwerk verkeer van de medewerkers, de dienstreizen tijdens werkuren en het gebruik van gemeentelijke of eigen voertuigen voor het werk. Met dit vele gereis gaat CO2 uitstoot gepaard en dat moet minder.

Verder is een rode draad in het programma het bewust worden van duurzaamheid. Iedereen die werkt voor de Werkorganisatie zal zijn steentje bij kunnen/moeten dragen aan een schonere wereld en het zijn van een goed voorbeeld. Om te kunnen verduurzamen moet je weten wat het concreet kan inhouden. Het delen van ervaringen, onderzoeksgegevens en behaalde resultaten creëert een bepaalde bewustwording. Doel is om op verschillende manieren te vertellen en laten zien wat er in de Werkorganisatie BUCH allemaal gebeurt op het gebied van duurzaamheid.

Een duurzaam wagenpark is een toekomstbestendig wagenpark. Minder uitstoot van CO2 en well-to-wheel (bron-eindgebruiker) is het doel. Op dit moment wordt er een notitie geschreven en een advies opgesteld. Op basis van deze notitie wordt er een ambitie geformuleerd.

Voor de ambitie voor het verduurzamen van gemeentelijke gebouwen en complexen worden er nu diverse zaken onderzocht, maar ook al praktisch uitgevoerd. Op basis van deze ontwikkelingen wordt een duidelijker beeld verkregen van de huidige situatie en doelen om naartoe te werken. Ook samenwerkingen met bijvoorbeeld stichtingen en initiatieven vanuit de maatschappij worden hierbij beoordeeld. De afvalinzameling en verwerking van afval in de gemeentehuizen en dependances heeft een vlucht genomen. De puntjes worden op de i gezet en aan de stimulering en bewustwording van de medewerkers wordt gewerkt.

Het door ontwikkelen van duurzaam inkopen is ook een belangrijk thema binnen het programma. Inkopen vormt een soort ruggengraat in de organisatie. Bijna elke team of afdeling heeft er mee te maken. Bovendien koopt de Werkorganisatie voor tientallen miljoenen aan diensten en materialen in. Verduurzamen is hier dus zeer relevant.

De Gemeente Bergen heeft eind 2016 het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) ondertekent. Eind 2017 is het manifest MVI namens de gehele Werkorganisatie BUCH ondertekend. MVI is voor de gemeente dé manier om te laten zien dat zij de klimaat en milieu uitdagingen serieus aanpakt. Dat gebeurt door eisen te stellen aan de milieu impact van wat er ingekocht wordt. De scope hierbij is breed, van potloden tot woonwijken. Op dit moment wordt aan borging, kennis deling en communicatie van goede voorbeelden gewerkt binnen de BUCH gemeenten. Daarnaast is de werkorganisatie bij nationale initiatieven geïnitieerd door de Rijksoverheid en regionale initiatieven van de MRA om circulair in te kopen.

Meer informatie

Op 27 november 2019 is er een BUCH raadsinformatieavond waar het thema klimaat op de agenda staat. Daarnaast krijgt u binnenkort een uitnodiging voor een aantal werkbezoeken aan interessante projecten die aansluiten bij de thema’s in deze brief. U kunt zich dan verder verdiepen in de verschillende onderwerpen.

We willen u informeren over de reactie vanuit het college op de internetconsultatie van het wetsvoorstel tot wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen.

Toelichting

In het regeerakkoord is opgenomen dat de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) wordt aangepast om de politieke verantwoording over gemeentelijke samenwerking te verbeteren. Besluitvorming in gemeenschappelijke regelingen moet transparanter zijn en betrokken gemeenteraden moeten hun controlerende rol beter kunnen uitvoeren en zo nodig kunnen ingrijpen. Daarnaast wil de regering de voorbereiding, opleiding en toerusting van de leden van gemeenteraden en Provinciale Staten versterken.

Dit voorjaar is aan de Tweede Kamer een tweetal notities gepresenteerd:

1. Democratische legitimiteit bij interbestuurlijke samenwerking; Analyse van knelpunten en mogelijke oplossingen rondom effectiviteit en legitimiteit van interbestuurlijke samenwerking
2. Versterking gemeenteraden bij effectieve samenwerking; Analyse van mogelijkheden tot wijziging van de Wgr ter versterking van de positie van de raad.

Met de voorgestelde wetswijzigingen, wordt getracht oplossingen te bieden aan de volgende knelpunten:

• Meer participatiemogelijkheden; Versterk de mogelijkheden voor de raden, burgers en triple helix-partijen om passend te participeren in de samenwerking
• Verbeteren kwaliteit door verruiming termijnen; Faciliteer de verbetering van de inhoudelijke kwaliteit van de stukken door minder verplichtingen inzake termijnen op te leggen
• Meer zienswijzemogelijkheden; Voorzie in mogelijkheden voor raden om middels zienswijzen hun invloed te versterken
• Opnemen periodieke evaluatie; Verplicht samenwerkingen tot het maken van afspraken over periodieke evaluatie
• Faciliteer regiofunctie raadsleden; Faciliteer raadsleden die een regiofunctie vervullen, door een extra financiële vergoeding mogelijk te maken
• Meer instrumenten raad; Voorzie in mogelijkheden om regionale organen waarin raden samenwerking extra instrumenten voor kaderstelling, controle en volksvertegenwoordiging te geven
• Opnemen artikelen inzake uittreding; Verplicht samenwerkingen tot het maken van afspraken over een aantal cruciale aspecten bij uittreding. Hierbij denken wij in elk geval aan afspraken over personeel, contracten, huisvesting en investeringen.

Wijzigingsvoorstellen

Meer participatiemogelijkheden:

1. In het algemeen bestuur van een, door het college ingestelde, regeling kunnen zowel wethouders als raadsleden, na instemming van de raad, zitting nemen. Dit dient wel in de regeling te zijn vastgelegd.
2. De mogelijkheid om een raadscommissie in te stellen om besluitvorming van de raden van deelnemende gemeenten voor te bereiden of de raden te adviseren.

Verbeteren kwaliteit door verruiming termijnen:

1. Begroting moet uiterlijk 15 september i.p.v. 1 augustus bij de Gedeputeerde Staten zijn ingediend

1. Het dagelijks bestuur van de regeling levert begroting uiterlijk 30 april i.p.v. 15 april aan bij deelnemende gemeenten.
2. Termijn voor zienswijze wordt verlengd van 8 naar 10 weken.

Zienswijzemogelijkheden:

1. Mogelijkheid om zienswijze af te geven op wijziging, toetreding of opheffing van de gemeenschappelijke regeling binnen 8 weken na toezending.
2. Het algemeen bestuur van de regeling stelt de raden van de deelnemende gemeenten schriftelijk en gemotiveerd in kennis van zijn oordeel over de zienswijze. Zowel bij zienswijze op de GR als zienswijze op de begroting.

Opnemen periodiek evaluatie:

1. De regeling bevat bepalingen omtrent de evaluatie van de regeling

Faciliteer regiofunctie raadsleden:

1. Tegenover deelname aan een raadscommissie kan een vergoeding komen te staan

Meer instrumenten raad:

1. De informatieplicht van het algemeen bestuur wordt uitgebreid. In de regeling moet worden opgenomen hoe aan deze informatieplicht wordt voldaan.

1. Recht van onderzoek

1. Inzet lokale rekenkamers

Opnemen artikelen inzake uittreding:

1. De regeling neemt bepalingen op die betrekking hebben over wijziging, opheffing, toetreding en de gevolgen van uittreding.

In de bijlage kunt u de reactie van het college van B&W van de gemeente Bergen terugvinden op de internetconsultatie van het wetsvoorstel tot wijziging van de Wgr.

Meer informatie is terug te vinden op https://www.internetconsultatie.nl/democratischelegitimatiegemeenschappelijkeregelingen

Bijlage:

U ontvangt vandaag een extra nieuwsbrief. De volgende nieuwsbrief staat ingepland voor woensdag 23 oktober 2019.

In het kader van de actieve informatieplicht en in lijn met afspraken die regionaal zijn gemaakt, informeren we u graag over de memo van het Coördinatieteam Regio Alkmaar (CT) over de afspraken governance en Focusagenda en de besluiten die het college heeft genomen in reactie op dit memo. (zie bijlage)

Achtergrond
Eerder dit jaar is de Focusagenda Regio Alkmaar 2019-2022 aan u en uw collega raden in de regio voorgelegd ter besluitvorming. De Focusagenda is het resultaat van een proces dat in 2018 begon met de wens om de bestaande samenwerking strategisch te versterken. En van een brede ambitie en visie toe te werken naar een bundeling van krachten om de regio sterker te positioneren. Inmiddels hebben alle zeven gemeenten de inhoud van deze strategische samenwerkingsagenda geaccordeerd. De gevraagde extra bijdrage om deze bundeling van krachten in de praktijk te brengen, is (nog) niet in alle gemeenten beschikbaar gesteld. Dit leidt momenteel tot stilstand van het proces. Het CT, waarin uw portefeuillehouder zitting heeft, vindt het van groot belang dat alle gemeenten volledig meedoen voordat we samen echte stappen zetten. Uw college onderschrijft dit.

Naast de inhoudelijke componenten van de Focusagenda en de financiële onderbouwing om dit te bewerkstelligen, is er ook een bijbehorende governance- en uitvoeringsstructuur geschetst in de Focusagenda. In de governancestructuur zaten nog twee witte vlekken, te weten de bestuurlijk trekkers en het bestuurlijk overleg niet-focuspunten. De afgelopen maanden hebben bestuurders met elkaar gesproken over de invulling van deze witte vlekken én zijn enkele afspraken gemaakt over implementatie van de Focusagenda in de huidige bestuursperiode. Het CT heeft een memo opgesteld met een overzicht van de gemaakte afspraken. Het zijn aanvullingen op of in een enkel geval een tijdelijke afwijking van de tekst in de Focusagenda.

Besluiten van het college
Het college heeft op 8 oktober 2019 besloten:

1. in te stemmen met een van de focusagenda afwijkende samenstelling van de stuurgroep Focusagenda in de lopende bestuursperiode conform de inhoud van de memo;
2. in te stemmen met het pas starten van de stuurgroep Focusagenda en de werving van het regioteam als alle gemeenten de regiobijdrage in de eigen begroting hebben opgenomen;
3. in te stemmen met het respecteren van de reeds gemaakte afspraken over de regionale bestuurlijke trekkers en de vertegenwoordiging in het Bestuurlijke Afstemmingsoverleg (BAO);
4. in te stemmen met het voortzetten van de huidige werkwijze in de samenwerking op de niet focuspunten, de uitwerking van vorm en frequentie voor de toekomst;
5. de gemeentesecretarissen en de BUCH werkorganisatie mee te geven dat het college het wenselijk acht dat de ondersteuning en de coördinatie wordt belegd bij de ambtenaren die reeds betrokken zijn bij de betreffende thema’s;
6. in te stemmen met het ter informatie aan de raden toesturen van deze afspraken over de governance en later het bestuursconvenant, nadat deze in alle colleges zijn vastgesteld;
7. in te stemmen met het geven van de stand van zaken focusagenda op de raadsavonden van 1 juli 2020 en 6 januari 2021.

Zes colleges hebben het memo Afspraken governance en Focusagenda al vastgesteld, uitgaande van een start kort na het beschikbaar stellen van de in de Focusagenda gevraagde regiobijdrage door alle gemeenten. Het college van Heerhugowaard houdt dit memo aan tot na besluitvorming over de gemeentelijke begrotingen. Na bespreking in het CT op 9 oktober is afgesproken het memo daarop vooruitlopend ter informatie door te sturen naar de raden.

Informatievoorziening
Jaarlijks worden twee regionale avonden in regio Alkmaar verband georganiseerd om u te informeren over de voortgang op de focusagenda. Daarnaast blijft uw portefeuillehouder u, via de nieuwsbrief en mededelingen in uw vergaderingen, graag op regelmatige basis informeren over de voortgang in de regio regionale samenwerking. Via deze weg verneemt het college ook graag uw aanbevelingen en zorgpunten, opdat het college deze goed kan meewegen in de verdere besluitvorming aangaande de governance.

Bijlage:

Bewoners hebben behoefte aan persoonlijke begeleiding en ondersteuning in het verduurzamen van de woning, zeker nu de term aardgasvrij vaker valt en er landelijke sturing komt vanuit het klimaat en energieakkoord. Verduurzamen van de woningen is ook relevant in verband met het stijgen van de gasprijzen. Inwoners krijgen op deze manier inzicht in wat de (financiële en praktische) consequenties zijn van deze maatregelen.

Daarom start de gemeente Bergen in het najaar van 2019 meerdere acties om inwoners te ondersteunen in het energiezuiniger en comfortabeler maken van hun woningen:

• Inkoopactie zonnepanelen in geheel gemeente Bergen
• Wijkaanpakken energiebesparing in de wijken Geest en van Reenen, Boschrand en Negen-Nessen en Schoorl.
• Inkoopactie isolatiemaatregelen in geheel gemeente Bergen

Tijdens een raadsinformatieavond op 26 september is de raad reeds geïnformeerd over deze lopende acties.

Inkoopactie zonnepanelen

Vanaf 15 oktober ontvangen ruim 9.000 huiseigenaren in de gemeente Bergen een brief om mee te doen aan een gemeentebrede inkoopactie voor zonnepanelen. De gemeente Bergen werkt hierin samen met het energieloket Duurzaam Bouwloket, én lokale installateurs, die zich hebben verenigd in de stichting Eneregio. Als bijlage van deze memo vindt u ter kennisgeving deze brief aan huiseigenaren die de komende week op de mat zal vallen.

Wijkaanpak energiebesparing

Huiseigenaren in de bovengenoemde 3 wijken konden zich de afgelopen maand aanmelden voor een gratis energiescan. Maar liefst 80 inwoners hebben zich hier voor aangemeld. Het Duurzaam Bouwloket heeft hiervan vervolgens per wijk 5 tot 6 aangemelde woningen voor uitgekozen. Deze woningen geven een goede representatie van de verschillende soorten woningen in de wijk. Naar aanleiding van de energiescan wordt er een rapport opgesteld met daarin een stappenplan voor het uitvoeren van energiebesparende maatregelen. Deze rapporten worden gedeeld met alle woningeigenaren door middel van informatieavonden. Wanneer deze informatieavonden plaats vinden, leest u op www.bergen-nh.nl/energietransitie onder de tab ‘wijkaanpak energiebesparing’. Binnenkort worden uitnodigingen gestuurd naar inwoners van deze wijken voor de informatieavonden. In een bijlage van deze memo vindt u ter kennisgeving de uitnodiging aan de inwoners van de wijk Boschrand en Negen-Nessen. De inhoud van de uitnodigingen voor de andere twee wijken zijn in principe hetzelfde.

Inkoopactie zonnepanelen

Later dit najaar wordt er ook een inkoopactie voor isolatiemaatregelen gestart, wederom in samenwerking met Duurzaam Bouwloket. Zodra deze brief verstuurd wordt, zult u een kopie ontvangen hiervan.

U heeft onlangs de rapporten van de Burger- en Ondernermerspeiling 2019 ontvangen. Hierbij treft u de college reactie op de uitkomsten van de onderzoeken.

Net zoals uw raad hebben wij kennis genomen van de resultaten van de Burger- en Ondernemerspeiling 2019, uitgevoerd in de vier BUCH gemeenten. Deze een-meting heeft dit voorjaar plaatsgevonden, waarbij per gemeente een selectie van 2.000 inwoners en alle ondernemers zijn uitgenodigd deel te nemen aan de Burger- en Ondernemerspeiling (onderdeel van Waarstaatjegemeente.nl).

De eerste Burger- en Ondernemerspeiling, de nulmeting, is in 2016 gehouden.

Algemene indruk

De uitkomsten van de beide peilingen zijn gemiddeld gezien redelijk. We zijn blij dat volgens de respondenten de kwaliteit op verschillende onderdelen vrijwel gelijk is gebleven, wat eigenlijk heel positief is gezien de start van de BUCH samenwerking. Uiteraard zien we dat we op onderdelen gedaald zijn in de waardering. Dat is spijtig, maar het geeft ons energie om daar extra op in te zetten. Dit bespreken we ook met de BUCH werkorganisatie.

Dienstverlening

In de Burgerpeiling zien we, als het gaat om de waardering van de dienstverlening door de 677 respondenten, voor onze gemeente een stijging van een 6.6 naar een 6.7. Ook de waardering voor de digitale faciliteiten stijgt, van een 6.7 naar een 6.8, waar het rapportcijfer voor de communicatie en voorlichting van onze gemeente met een-tiende is gedaald naar een 6.5. Deze cijfers komen overeen met het landelijk gemiddelde.

Vertrouwen

De beoordeling van de respondenten over de mate van vertrouwen in de gemeente is gedaald ten opzichte van 2016 (van 20% naar 11%, landelijk 32%). We zijn teleurgesteld in deze mate van vertrouwen en zetten ons in om dit te analyseren, de relatie met onze inwoners te verbeteren, naar hen te luisteren en voldoende ruimte te bieden om ideeën en initiatieven te realiseren.

Ondernemers

Van de 2942 benaderde ondernemers in onze gemeente hebben er 265 gereageerd. De beoordeling door de respondenten van de dienstverlening van onze gemeente is gestegen van een 6.2 naar een 6.3. Op een aantal andere aspecten is de beoordeling iets gedaald. We zijn voornemens om hierover snel verder in gesprek te gaan met ondernemers en de werkorganisatie.

Naast de gesloten vragen hebben inwoners en ondernemers op de enquête ook hun opmerkingen en kanttekeningen aangegeven. We verzamelen deze en bezien of hierop nadere actie moet worden genomen.

Gemeente als partner

Zowel de inwoners als ondernemers, ervaren in 2019 vooral een normerende rol van de gemeente. Zij hebben de wens om de gemeente meer te zien in de rol van ‘partner’ en ‘ondersteuner’. Wij willen graag investeren in deze rol als partner en ondersteuner. Temeer daar we ervaren dat het ene participatietraject beter verloopt dan het andere We zetten nog meer in op samenwerking. Door onze inwoners, ondernemers en andere stakeholders nog actiever te betrekken bij het opstellen van beleid, het uitvoeren van bouwprojecten en het faciliteren van initiatieven uit de samenleving en hier vooraf duidelijke afspraken over te maken.

Tot slot blijven we met u in gesprek over de bestuurlijke vernieuwing en het wederzijdse vertrouwen, om op deze manier ook bestuurlijk samen te blijven werken aan de rol van de gemeente als ‘partner’ voor onze inwoners en ondernemers.

Doorpakken

Naar aanleiding van de een-meting zetten we de uitgangspunten van onze dienstverlening, digitaal waar het kan, persoonlijk waar wenselijk, nog meer kracht bij. Concreet worden daartoe onder andere het zaakgericht werken en Hostmanship (gericht op een empathische en gastvrije houding van onze medewerkers) ingevoerd. Daarnaast blijven we investeren in de interactie en communicatie met onze inwoners en ondernemers.

Artikel 213A

De uitkomst van deze peilingen bieden we ook aan als artikel 213A onderzoek. Het onderzoek geeft een beeld van de doelmatigheid en doeltreffendheid van onze  werkorganisatie. We zijn op de goede weg, maar er is nog voldoende ruimte tot verbetering.

Waarstaatjegemeente.nl

U kunt de rapporten vinden op de site Waarstaatjegemeente.nl, via Burgerpeiling Bergen-NH en Ondernemerspeiling Bergen-NH. U kunt daar ook onze gemeente benchmarken met een gemeente van vergelijkbare grootte.

Afgelopen weken hebben gemeente Amsterdam, AEB en HVC overleg gevoerd over de publieke voorkeursroute van de gemeente Amsterdam door het onderbrengen van de activiteiten van AEB bij HVC. In de afgelopen periode zijn mogelijkheden verkend binnen de kaders, zoals die door HVC vooraf zijn aangegeven, maar zijn de gemeente Amsterdam, AEB en HVC met elkaar niet tot een werkbare variant gekomen waarin HVC de verbrandingsactiviteiten kan overnemen. HVC ziet daarom af van verdere verkenningen naar de overname van deze activiteiten.

De contacten met de gemeente Amsterdam zijn zeer constructief en goed verlopen.

Conform artikel 13 van de interne klachtenregeling Werkorganisatie BUCH 2017 en de klachtenregeling van de gemeente Bergen  wordt het jaarverslag klachten van de Werkorganisatie BUCH 2018 ter kennisname aangeboden.

De rechtbank heeft op 17 september jl het faillissement over BDUmedia Noord-Holland uitgesproken. Contact met de Egmonden en het Bergens Nieuwsblad zijn van Rodi Media en voor zover we weten blijven die voorlopig nog bestaan. Onze Gemeentekrant is opgenomen in die kranten, dus daar heeft het faillisement geen gevolgen voor. De Gemeentekrant wordt daarmee nog in alle kernen verspreid.

BDU gaf daarnaast ook De Duinstreek uit. De Officiële Mededelingen van de gemeente Bergen werden daarin ook geplaatst. Daar hoefden we niet voor te betalen, dat was een soort van service. Dat komt nu dus wel te vervallen.

Rodi Media heeft inmiddels wel de titels van de huis-aan-huiskranten van BDU overgenomen. Het is echter nog onbekend of onder andere De Duinstreek ook werkelijk een doorstart maakt.

Conform een motie van de gemeenteraad wordt gewerkt aan een communicatieplan dat dit vierde kwartaal klaar moet zijn.