In de visie streeft de regio Noord-Holland Noord (NHN) om in 2030 de meest vitale verblijfsregio van Nederland te zijn. Om te beoordelen of een nieuwe ontwikkeling, herstructurering en/of uitbreiding van bestaand aanbod gefaciliteerd kan worden, is in de geest van de visie, een ontwikkelkader opgesteld. Tevens ontwikkelde de regio een werkwijze van regionale afstemming voor verblijfsinitiatieven die niet passend zijn in het bestemmingsplan.
De 17 regiogemeenten geven met deze visie, ontwikkelkader en wijze van regionale afstemming invulling aan hun plicht om te komen tot een verantwoorde ruimtelijke ordening met betrekking tot verblijfsrecreatie.
Inleiding
Verblijfsrecreatie is een belangrijke economische sector in Noord-Holland-Noord, goed voor 12.500 banen en met een bijzonder hoge economische impact van 700 miljoen euro. De sector kenmerkt zich als krachtig en dynamisch, in termen van ondernemerschap, investeringen, werkgelegenheid, leefbaarheid en directe en indirecte bestedingen van bezoekers. Desondanks staat de vitaliteit van de sector onder druk.
In 2016 voerde ZKA, in opdracht van het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord, een onderzoek uit naar de vitaliteit van de verblijfsrecreatie in de regio. In dit onderzoek concludeerde ZKA dat de regio forse vitaliteitsproblemen kent. Het onderzoek liet zien dat de sector voor een uitdaging staat doordat vraag en aanbod deels niet (meer) op elkaar aansluiten. Tegelijkertijd kent de sector in NHN een hoge ontwikkeldynamiek.
Zonder gezamenlijk beleid dreigt een groot deel van de recreatiebedrijven in de toekomst af te glijden. De 17 gemeenten in Noord-Holland Noord gaven het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord de opdracht voor het ontwikkelen van een regionale visie op verblijfsrecreatie, met een uitdagend ontwikkelkader. Deze opdracht dient hierbij twee doelen:
- Overheden maken, vanuit hun toetsende rol, goede afwegingen over nieuwe ontwikkelingen (nieuwe vestiging, uitbreiding en transformatie);
- De visie en het ontwikkelkader geven duidelijkheid aan ondernemers over de wijze waarop de sector (bestaande en nieuwe ontwikkelingen) concreet gefaciliteerd en ondersteund worden, door zowel de overheden, het Ontwikkelingsbedrijf als vanuit zichzelf.
De visie
De visie levert de volgende producten op:
- Streefbeeld op verblijfsrecreatie NHN in 2030, met daarbij een vertaalslag van dit streefbeeld op het niveau van zeven marktgerichte deelregio’s;
- Een uitnodigend ontwikkelkader dat bestaat uit een inhoudelijke checklist met samenhangende componenten op basis waarvan we nieuwe initiatieven toetsen;
- Input voor de programmatische aanpak ten aanzien van het verbeteren van de vitaliteit van verblijfsrecreatie.
Marktgerichte deelregio’s
De analyse van 2016 introduceert zeven marktgerichte deelregio’s, met eigen bezoekmotieven voor gasten, specifieke (landschappelijke) kernkwaliteiten en aanbodstructuren. Regionaal worden daardoor grote verschillen duidelijk hoe de markt functioneert en hoe die zich ontwikkelt. De marktgerichte deelregio’s vormen het inhoudelijke kader voor de onderbouwing van initiatieven en doorontwikkeling van de regio NHN. De marktgerichte deelregio’s verdiepen de visie van NHN, zijn richtinggevend en nadrukkelijk niet op de kilometer begrensd.
De zeven marktgerichte deelregio’s in NHN zijn:
1. Strand: strand tot duintop
2. Zuidkust: vanaf de duintop landinwaarts (Castricum t/m Petten)
3. Noordkust: vanaf de duintop landinwaarts (Sint Maartenszee t/m Huisduinen)
4. Texel: hele eiland
5. Steden: Medemblik, Enkhuizen, Hoorn, Schagen, Den Helder en Alkmaar
6. Waterrijk: tussen waterlijn en ca. 500 meter landinwaarts. Van Huisduinen tot Schardam (Waddenzee, IJsselmeer en Markermeer). Inclusief randen Amstelmeer en het Uitgeester- en Alkmaardermeer.
7. Agrarisch buitengebied: overig
[1] Voor (de marktregio) Texel is reeds in 2016 de Nota Verblijfsrecreatie vastgesteld
Het ontwikkelkader
Al langere tijd vragen verblijfsrecreatieondernemers om duidelijkheid van de (regionale) overheid bij de ontwikkeling van nieuwe initiatieven: “vertel me aan de voorkant hoe de gemeente mijn
initiatief en wens voor bestemmingsplanwijziging toetst”. Naast meer duidelijkheid voor marktpartijen hebben ook gemeenten in Noord-Holland Noord (NHN) behoefte aan een meer eenduidige en marktgerichte toets. Het ontwikkelkader vormt de praktische vertaling van de regiovisie en biedt als meerwaarde dat:
- gemeenten nieuwe initiatieven en uitbreidingsplannen, vanuit een goede ruimtelijke ordening, effectief beoordelen op de economische meerwaarde (nut en noodzaak) en afstemmen in regioverband;
- het ontwikkelkader handvatten biedt voor een gedegen economische onderbouwing bij het wijzigen van bestemmingsplannen of andere ruimtelijke besluiten bij nieuwe verblijfsrecreatieve initiatieven en uitbreidingen;
- met het ontwikkelkader verblijfsrecreatieondernemers en ontwikkelaars duidelijkheid verkrijgen over beleids-en toetsingskader van de gemeente.
Het ontwikkelkader stelt dat ieder nieuw verblijfsinitiatief of uitbreiding, moet voldoen aan drie componenten:
- Regioversterkend: het initiatief ligt in een uitstekende verblijfsomgeving en versterkt de kenmerken van de deelregio waarop zij georiënteerd is (inclusief ruimtelijke kwaliteit);
- Meerwaarde in de markt: er is marktruimte voor het onderscheidende marktgerichte concept;
- Economisch haalbaar: het initiatief is economisch haalbaar en heeft een langjarige focus op toeristisch-recreatieve exploitatie met voldoende ondernemersprikkels. Financiers weten dat hun investering rendeert omdat de toeristisch-recreatieve huurmarkt wordt aangesproken.
Planning
3 maart 2018
- Vaststellen visie, ontwikkelkader en regionale afstemming door 17 colleges van B&W;
- Aansluitend op het B&W worden de huidige raden geïnformeerd over de stand van zaken.
1e kwartaal 2018
- Terugkoppeling ondernemers/belangenorganisaties
2e kwartaal 2018
- Meenemen nieuwe gemeenteraden door middel van een regionale raadsbijeenkomst
Uiteindelijk wordt aan de nieuwe gemeenteraden van Noord-Holland Noord gevraagd, in te stemmen met: