Door de nieuwe budgetsystematiek van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) lijken de gemeente Bergen en Heerhugowaard in 2015 geconfronteerd te worden met een tekort op het WSW-budget. Het Algemeen Bestuur van WNK heeft besloten het solidariteitsbeginsel betreffende de WSW-budgetsystematiek toe te passen voor de jaren 2015 en 2016. Het AB WNK heeft de colleges verzocht de gemeenteraden hierover te informeren.
In deze memo informeren we de raden van de gemeenten over het bijgevoegd besluit van het Algemeen Bestuur van het WNK dat op 20 mei 2015 is genomen.
Met de komst van de Participatiewet in 2015 zijn de WSW-subsidiegelden aan het participatiebudget toegevoegd. De inburgeringmiddelen zijn volledig afgebouwd en de educatiemiddelen, die voorheen ook onderdeel uitmaakten van het participatiebudget zijn overgeheveld
naar de centrumgemeenten. Daarmee bestaat het participatiebudget vanaf 2015 nog uit twee onderdelen:
- WSW-middelen voor de oude doelgroep met een WSW-indicatie
- Reïntegratiemiddelen voor de bestaande doelgroep en nieuwe doelgroep (o.a. voormalig Wajong)
Tot 2015 was het WSW-budget geoormerkt; d.w.z. dat er een bestedingsverplichting aan was verbonden. Het participatiebudget is in 2015 een onderdeel van de algemene uitkering. Hiermee heeft de gemeente beleidsvrijheid gekregen maar blijft nog wel verantwoordelijk voor de groep SW-medewerkers die hun oude rechten (conform CAO WSW) behouden.
Situatie oude WSW-budgetsystematiek
De gemeenten kregen een taakstelling in SE’s toegekend welke door het ministerie werd bepaald door de realisatie per gemeente van 2 jaar ervoor (T-2). Vervolgens werd een correctie toegepast aan de hand van de landelijke verdeling van de wachtlijst. De WSW regelde op die manier dat het WSW-budget per gemeente bepaald werd door de behoefte aan WSW-arbeidsplaatsen in de betreffende gemeente. Bij het bepalen van de hoogte van de subsidie van
een gemeente was het aantal WSW-geïndiceerde inwoners doorslaggevend. Nadelige effecten van de T-2 methodiek als gevolg van verhuisbewegingen konden binnen de GR worden opgelost door onderlinge uitruil van taakstelling.
Situatie nieuwe WSW-budgetsystematiek vanaf 1 januari 2015
Voor de verdeling van de WSW-middelen in 2015 sluit het Rijk zo goed mogelijk aan bij de feitelijke ontwikkelingen van het aantal WSW-plekken in een gemeente. Het Rijk schat per gemeente het aantal verwachte WSW-plekken in 2015 o.b.v. de zogenoemde blijfkansen per gemeente van de mensen die werkzaam zijn in de WSW. Nadelige effecten van de T-1 methodiek als gevolg van verhuisbewegingen kunnen binnen de GR niet meer worden opgelost door onderlinge uitruil van taakstelling. Er is immers geen sprake meer van taakstellingen maar van toegekend budget. Deze situatie zal in
ieder geval gelden tot 1 januari 2017. Het probleem wordt door het Ministerie SZW onderkend, maar over 2015 en 2016 zal zeker nog geen oplossing geboden worden.
Probleemstelling
Door de nieuwe WSW-budgetsystematiek lijken de gemeente Bergen en Heerhugowaard in 2015 geconfronteerd te worden met een tekort op het WSW-budget. Ultimo april 2015 bedroeg dit tekort respectievelijk € 48k en € 141k. De overschotten van de overige gemeenten (Alkmaar, Langedijk, Castricum en Heiloo) tezamen zijn hoger dan het totale tekort van Bergen en Heerhugowaard.
Besluitvorming in AB WNK
In het AB van het WNK is besloten om de nadeelgemeenten (Bergen en Heerhugowaard) volledig te compenseren door de voordeelgemeenten voor de jaren 2015 en 2016. Dit is continuering van het reeds gevoerde beleid. Het resterende overschot wordt naar rato van gerealiseerd overschot verdeeld over de voordeelgemeenten. Compensatie zal plaatsvinden aan het einde van het jaar, nadat de SiSa afrekening heeft plaatsgevonden.