Eind juni 2020 heeft de raad een besluit genomen in het kader van maatregelen Steun en herstel Corona. Afgesproken is dat de raad periodiek op de hoogtewordt gesteld over de voortgang en de uitgaven binnen het project Corona Steun en herstel. In november 2020 is de laatste voortgangsrapportage geweest in het kader van de genomen maatregelen in de 3e fase. Er is in 2020 veel gebeurd. In deze voortgangsrapportage blikken we terug vanaf het begin van de intelligente lockdown (15 maart 2020) tot en met de huidige aangescherpte lockdown inclusief avondklok die eind 2020 is ingezet.
Terugblik op 2020
Fase 1: Naast de maatregelen die het kabinet heeft genomen, heeft het college op grond van zijn bevoegdheden een maatregelen-pakket vastgesteld voor een periode van drie maanden. Dit pakket was bedoeld om de gevolgen van de coronacrisis te verzachten en herstel mogelijk te maken.
In hoofdlijnen kwamen de maatregelen uit dat pakket op het volgende neer:
– Uitstel van betalingen voor ondernemers tot 1 juli 2020;
– Niet doorbelasten van rente in verband met uitstel betalingen;
– Geen aanmaningen/dwangbevelen verzenden en geen nieuwe aanslagen versturen naar ondernemers, i.c. de eigenaren/gebruikers van niet-woningen.
Fase 2: Op 31 maart 2020 heeft ons college opnieuw een aantal verzachtende maatregelen getroffen, waarbij in samenwerking met de GR Cocensus vooral uitstel van betalingsverplichtingen is gegeven voor diegenen die dat op dat moment het hardste nodig hadden en waarbij een directe relatie met de gemeente bestond.
Fase 3: Met het collegebesluit van 12 mei en het raadsbesluit van 25 juni ‘Coronamaatregelen fase 3’ is ingestemd met een derde fase corona steun- en herstelmaatregelen. De derde fase was gericht op herstel van het maatschappelijk en economisch leven, wanneer de samenleving weer langzaam – binnen de geldende richtlijnen – kon worden opgestart en het ‘normale’ leven weer gefaseerd op gang kon komen. Daarbij is een bedrag vrijgemaakt van € 98.000 voor het kwijtschelden van huren en pachten aan verenigingen/organisaties en commerciële partijen die door de coronacrisis geen gebruik hebben kunnen maken van het gehuurde c.q. het gepachte object. Tevens is een bedrag van € 300.000 beschikbaar gesteld voor het Herstelfonds Economisch en maatschappelijk herstel.
Fase 4: Op 17 november 2020 heeft ons college een besluit genomen over fase 4 maatregelen. Deze maatregelen bestaan uit:
- het verlengen van de periode voor het uitvoeren van maatregelen in het kader van Corona Steun en Herstel, zoals beschreven in fase 3 tot 15 februari 2021 binnen de bestaande financiële kaders (Corona fase 4);
- aanvragen van de regeling TVS (Tegemoetkoming Verhuurders Sportaccommodaties) door de gemeente voor gemeentelijke huurders;
- Maatwerk toe passen bij het innen van de gemeentelijke belastingen voor diegene waar de nood hoog is.
Fase 5: Op 9 februari 2021 heeft ons college een besluit genomen over ‘Bergense maatregelen corona’. Op 4 maart 2021 wordt aan uw raad een aanvullend financieringsverzoek gedaan om een deel van deze ‘Bergense maatregelen’ financieel te ondersteunen. Dit pakket bestaat voornamelijk uit verlenging van eerder genomen maatregelen, zoals belastingmaatregelen, het tijdelijk uitbreiden van terrassen in het kader van corona en verlengen van het Herstelfonds economisch Steun en herstel. Er wordt extra aandacht gegeven aan ondersteuning van ondernemers in nood.
Verantwoording derde fase maatregelen:
Tijdens fase 3 is door uw raad een bedrag van € 398.000 vrijgemaakt om daarmee enerzijds de gemeentelijke huurders te compenseren, gedurende de periode dat zij gedwongen gesloten moesten zijn, en anderzijds voor een Herstelfonds gericht op economisch herstel, waarbij per kern task forces zijn ingericht. Voor de vastgoedcompensatie is een bedrag van € 98.000 gereserveerd en voor het lokale Herstelfonds een bedrag van € 300.000.
- Huurkorting/kwijtschelding met betrekking tot huur, pacht, opstal- of erfpachtrecht;
Door de uitbraak van het coronavirus heeft het kabinet besloten om veel accommodaties voor een langere periode te sluiten. Dit heeft onder andere financiële gevolgen voor de huurders van de gemeentelijke accommodaties.
Uw raad heeft in juni 2020 besloten om voor deze huurders 2 maanden huur in mindering te brengen met een maximum van € 2000, -. Hiernaast konden huurders in de categorie Cultuur, Sport en Welzijn en strandpaviljoens in afwijking van de regeling een hogere korting krijgen. Deze extra compensatie werd gebaseerd op de door de huurder op te stellen crisisbegroting, waarin de omzetdaling als gevolg van de crisis nader werd onderbouwd. Hieronder treft u een overzicht aan van de kwijtgescholden bedragen aan de huurders.
De gebruiker/ exploitant van de Europahal heeft een compensatie vanuit het herstelfonds ontvangen op basis van de ingediende crisisbegroting van € 7.001,30.
Vanuit de strandexploitanten is een verzoek gekomen voor verdere maatregelen. Zij verwijzen hierbij naar een echtelijke uitspraak, waarbij de kantonrechter aangeeft dat het voor de hand ligt om het financieel nadeel tussen partijen te verdelen nu geen van beide partijen (verhuurder noch huurder) van de situatie een verwijt kan worden gemaakt. Een advies over deze vraag wordt apart aan ons college en uw raad aangeboden.
- Herstelfonds
In november 2020 heeft ons college de raad via de nieuwsbrief op de hoogte gebracht van de vorderingen van de task forces per kern tot dusverre. De nieuwe lockdown maakt dat de gebieden in onze gemeente opnieuw veel bezocht worden. Bioscopen, horeca en musea waren tijdelijk gesloten, maar mensen gaan toch op pad. De populariteit van onze gebieden leidt tot vragen over de veiligheid van de eigen inwoner.
Sinds november zijn er verdergaande beperkingen opgetreden. De acties die klaar staan om bezoekers weer veilig welkom te heten, worden dan ook pas gelanceerd als de landelijke regels in het kader van corona daarvoor de mogelijkheid geven.
Door te werken met task forces per kern is de relatie tussen de gemeente en de ondernemers in de kernen sterk veranderd. Per kern zijn verschillende uitdagingen naar voren gekomen die zijn en worden opgepakt. Zo is in Egmond het traject BIZ (Bedrijven Investeringszone) gestart. In Schoorl is een traject gestart om de samenwerking tussen de ondernemers onderling en de relatie met de gemeente te verbeteren. Voor Bergen staat ook een dergelijk traject op het programma.
Koop lokaal actie: Samen voor lokaal
Steun onze lokale horecaondernemers en winkeliers
Nu horecaondernemers geen gasten mogen ontvangen en veel winkeliers hun deuren moesten sluiten vanwege de corona-maatregelen, zijn er veel nieuwe ideeën en initiatieven ontstaan. Een voorbeeld daarvan is www.horecabergen.nl. Een site met daarop alle restaurants in Bergen, Egmond en Schoorl (BES). Superhandig om snel alle acties te bekijken of een bestelling te plaatsen bij je favoriete restaurant. Een driegangenmenu thuis laten bezorgen is inmiddels de normaalste zaak van de wereld.
Ook onze lokale winkeliers zitten niet bij de pakken neer. Bij veel winkeliers kan je online winkelen via hun website, Facebook of Instagram. Vanaf 10 februari kan je de aankopen zelf ophalen, maar de meeste winkeliers bezorgen ook bij je thuis. De hoop is dat ze gesteund worden door de lokale bevolking. Van je vrienden (lees plaatsgenoten) moet je het hebben. Loyaliteit kan tijdens deze crisis geen kwaad. Het helpt ondernemers overeind houden. Dat is goed voor ondernemers, dat is goed voor inwoners, dat is goed voor het behoud van de voorzieningen voor iedereen.
De gemeente Bergen denkt er net zo over. Zij roept inwoners, met een campagne in de krant, in Flessenpost Bergen en Egmond en een Facebookcampagne, op www.fb.com/BESlokaal op om lokale horecaondernemers en winkeliers te steunen waar het kan. ‘Samen voor lokaal’ is de boodschap.
Financiën
Binnen de task forces per kern zijn tot 1 maart de volgende bedragen uitgegeven:
Er is geld uitgegeven aan de campagnes veilig welkom, steun lokale horeca ondernemers en winkeliers en aan de ondersteuningscampagne voor de horeca in Schoorl. Deze laatste campagne wordt gestart bij weer opengaan van de horeca.
- 1,5 meter Samenleving, gemeentelijk werkgroep Coronaloket
Binnen de werkgroep worden de Corona gerelateerde onderwerpen integraal besproken. De werkgroep is gericht op wat er in onze dorpen gebeurt. Het gaat hierbij niet om organisatorische vraagstukken binnen de gemeente. Doordat er vanuit het rijk stapsgewijs verruimingen worden verleend, maar af en toe ook weer extra beperkingen worden opgelegd, komen op verschillende momenten nieuwe doelgroepen naar voren die beoordeeld worden, advies krijgen of praktische ondersteuning.
De volgende zaken zijn aan bod gekomen:
APV
Bij weer opengaan van de horeca heeft ons college besloten de mogelijkheid te bieden om terrassen tijdelijk te vergroten in het kader van corona. Ondernemers die dit opnieuw willen, kunnen hiervoor een aanvraag indienen. Hier kan natuurlijk alleen gebruik van worden gemaakt als dit de landelijk geldende regels hiervoor ruimte bieden.
Evenementen
Vooralsnog ontvangen we weinig aanvragen voor evenementen. Dit komt doordat er nog weinig bekend is over hoe het komend evenementenseizoen vorm gaat krijgen. Een aantal organisatoren heeft al wel vragen gesteld of de gemeente financieel kan helpen, omdat zij verwachten dat de bestaande sponsoren minder te besteden hebben. Vanwege de onduidelijkheid rond de verruiming kan de gemeente hier nog niets over zeggen.
Jongeren
Jeugd aan Zet (gelden)
Er is 10.000 euro beschikbaar gesteld door het rijk aan de gemeente om activiteiten voor jongeren te organiseren om verveling onder hen tegen te gaan en zo ook de kans op overlast door “hangjongeren” te verminderen. De buurtsportcoach en jongerenwerkers zijn bezig om hier samen met de doelgroep invulling aan te geven binnen de richtlijnen en naast de eigen reguliere activiteiten die doorgang mogen vinden. Er staan voor de komende weken diverse activiteiten op de planning
Actieprogramma Maatschappelijke Diensttijd (MDT)
Met het actieprogramma Maatschappelijke Diensttijd (MDT) bevordert de rijksoverheid dat iedere jongere de mogelijkheid krijgt om via maatschappelijke projecten en activiteiten bij te dragen aan een sterke en betrokken samenleving. Jongeren zetten zich vrijwillig in voor een ander of voor de samenleving om zo de mogelijkheid te krijgen hun eigen talenten te ontdekken en te ontwikkelen.
Subsidie voor MDT kan aangevraagd worden bij ZonMW
Doel van deze light subsidieregeling is gemeenten, samen met jongeren, in de gelegenheid te stellen om de maatschappelijke effecten van corona te bestrijden. Jongeren worden bij de opzet van het project betrokken! MDT-organisaties kunnen hierbij helpen.
Sport
Sporten is voortdurend onderhevig aan de landelijke maatregelen die genomen worden om de besmettingsgraad te stabiliseren.
Sportverenigingen zijn door de gemeente en het rijk op verschillende manieren tegemoet gekomen. Via onder andere de buurtsportcoaches worden de verenigingen op de hoogte gehouden van de compensatieregelingen en de updates van het protocol verantwoord sporten. Dit wordt gecoördineerd vanuit de domein Samenleven.
Overzicht wat was/is er nu aan compensatieregelingen voor sportaanbieders:
- TOGS-regeling 2020, €4000,-.
- NOW Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid) voor werkgevers in de sport.
- TASO (2020+Q1 en Q2 2021 ), tegemoetkoming schade amateursportverenigingen
- Huurverrekening vanuit de gemeente.
- Huurverrekening vanuit het Rijk;:Tegemoetkoming regeling sportaccommodaties COVID-19 voor 2020 en Q1 + Q2 2021.
- Tegemoetkomingsregeling zwembaden en ijsbanen (vanaf maart 2021).
Sportmaatregel TVS
Vanaf 1 oktober zijn de twee eerdere regelingen TVS (Tegemoetkoming Verhuurders Sportaccommodaties) en TASO (Tegemoetkoming Amateursportorganisaties) opnieuw opengesteld. De gemeente gaat deze tegemoetkoming TVS aanvragen. Het uitkeren van de tegemoetkoming aan de gemeentelijke huurders gebeurt onder de voorwaarde dat de gemeente deze tegemoetkoming ook heeft ontvangen van de rijksoverheid. Het kabinet heeft voor deze regelingen 60 miljoen euro ter beschikking gesteld.
Cultuur
Door de sluiting van culturele organisaties de afgelopen drie maanden is er bij sommige organisaties veel schade ontstaan. Met ingang van 4 november zijn veel culturele instellingen opnieuw gesloten.
Er is een aantal rijkssteunmaatregelen genomen. De generieke maatregelen als NOW en TOZO vergoeden in bepaalde situaties maar een deel van de schade.
Het rijk heeft via het gemeentefonds diverse bedragen beschikbaar gesteld om de kosten als gevolg van de coronacrisis op te vangen. Een deel is gericht op het behoud van de culturele sector die als gevolg van de coronamaatregelen schade lijdt. Deze gelden via het gemeentefonds zijn niet geoormerkt. In 2020 is twee keer € 85.000 beschikbaar gesteld voor cultuur.
Door de coronamaatregelen is een aantal culturele instellingen door het wegvallen van de publieksinkomsten in financiële problemen gekomen. In de motie van 2 juli 2020 heeft uw raad ons college opgeroepen de culturele sector hierin tegemoet te komen. Op grond hiervan hebben we de gelden vooral ingezet op de tegemoetkoming van de schade als gevolg van corona bij Kranenburgh, Cinebergen, Holland Music Sessions en de bibliotheek. Dit in samenwerking met de provincie, die hiervoor een noodfonds heeft opgericht. Daarnaast hebben we een tegemoetkoming voor de coronaschade beschikbaar gesteld voor de Kunst10daagse, Stichting Gebruik Slotkapel en het Museum van Egmond. Ook hebben we ingezet op culturele initiatieven gericht op gezamenlijke alternatieve invulling van culturele programma’s passend binnen de coronabeperkingen. In totaal hebben we bijna € 200.000 coronasteun verleend aan de culturele sector in 2020.
Tijdelijke wet maatregelen Covid-19 (twm)
(inwerkingtreding per 1 december 2020)
Maatregelen ter bestrijding van de epidemie zijn ingrijpend gebleken en telkens was onduidelijk voor welke duur de maatregelen nodig waren. Daarom acht de regering nationale wetgeving aangewezen boven de structuur van noodverordeningen. De noodverordeningen zijn ingetrokken bij de inwerkingtreding van de Tijdelijke wet. Het wetsvoorstel heeft als uitgangspunt dat maatregelen op hoofdpunten in de wet worden verankerd en vervolgens bij ministeriële regeling worden uitgewerkt en vastgesteld, met voorafgaande betrokkenheid van het parlement. Zo kunnen de maatregelen meebewegen met nieuwe (wetenschappelijke) inzichten, met behoud van democratische waarborgen.
Met de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 wordt aangesloten bij de bestuurlijke verhoudingen die buiten crisissituaties van toepassing zijn. Dat wil zeggen dat bevoegdheden in beginsel niet meer bij de veiligheidsregio’s, maar op gemeentelijk niveau komen te liggen, met de controlemogelijkheden van de gemeenteraad.
Per 1 december 2020 gelden geen noodverordeningen meer. De nieuwe wet legt de maatregelen vast in ‘ministeriële regelingen’, of via de landelijk vastgelegde regelingen.
De burgemeester is beslissingsbevoegd over lokale zaken. Op dit moment heeft de burgemeester nog geen maatregelen (inclusief ontheffingen) genomen. Er zijn vooral landelijke maatregelen nog steeds van kracht. Zie ook: https://vng.nl/artikelen/vragen-en-antwoorden-tijdelijke-wet-maatregelen-covid-19#uitgangspunt
Rapportage Veiligheidsregio: Derde rapportage (sept-nov) en Rapportage (mrt-nov) aanpak bestrijding covid-19
Op 11 maart 2020 werd het COVID-19 virus door de World Health Organization (WHO) officieel als pandemie erkend en op 12 maart zijn alle veiligheidsregio’s in Nederland opgeschaald naar GRIP-4. Daarmee is een groot aantal bevoegdheden in de crisisbeheersing overgedragen aan de voorzitter van de veiligheidsregio. Sinds de inwerkingtreding van de Tijdelijke wet maatregelen COVID-19 op 1 december liggen deze bevoegdheden weer bij de burgemeesters.
Eind december is de derde rapportage over de aanpak bestrijding covid-19 verschenen over de maanden september t/m november. In 2020 zijn de eerste (over de maanden maart t/m mei) en de tweede rapportage (over de maanden juni t/m augustus) verschenen. In verband met de inwerkingtreding van de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 verschijnt nu ook de rapportage over de gehele periode waarin de noodverordeningen zijn verschenen.
In deze derde rapportage zijn onderwerpen en besluiten nader toegelicht die in de maanden september, oktober en november aan de orde zijn gekomen in het RBT. In het RBT komen burgemeesters en verschillende partners samen die deze crisis bestrijden. De Veiligheidsregio trekt samen op met de GGD, de politie, het OM, defensie en het Bestuurlijk CrisisRoaz (bestaande uit vertegenwoordigers van alle sectoren in de acute zorg).
De rapportages zijn in een online omgeving te lezen via bijgaande link.
Dit is de link naar de rapportage over de periode september – november: https://publicaties.vrnhn.nl/derde-tussentijdse-rapportage-coronacrisis/welkom/
Dit is de link naar de totale rapportage over de periode maart – november: https://publicaties.vrnhn.nl/rapportage-bestrijding-coronavirus/welkom/
Virus en vaccinatie
Het landelijk beeld is dat het aantal besmettingen per dag afneemt en ook in het ziekenhuis wordt het langzaam iets minder druk. In tegenstelling tot het landelijk beeld neemt het aantal besmettingen in NHN toe (op 1 maart 27 % ten opzichte van de week daarvoor) evenals de ziekenhuisopnames (op 1 maart 31 % ten opzichte van de week daarvoor). NHN zit nog steeds in risiconiveau ‘zeer ernstig’. Nieuwe varianten van het Coronavirus winnen snel terrein in Nederland. Dat is zorgelijk, want die varianten zijn besmettelijker en kunnen leiden tot een nieuwe golf van besmettingen. Het kabinet heeft in februari onder maatschappelijke druk besloten een aantal versoepelingen te treffen, maar ook blijft een aantal maatregelen in ieder geval van kracht tot 15 maart 2021.
Steun MKB in aanvulling op landelijke steunmaatregelen:
Algemeen en lokaal
De gemeentelijk maatregelen vormen een aanvulling op de maatregelen die door de rijksoverheid worden genomen ter ondersteuning van getroffen groepen. Ondanks deze landelijke rijksmaatregelen geeft een deel van de getroffenen aan niet of onvoldoende gesteund te zijn. Helaas kan de gemeente niet al haar bedrijven, instellingen, stichtingen en ondernemers financieel ondersteunen en ‘redden’. In de ‘Bergense maatregelen’ die op 4 maart 2021 aan de raad worden voorgelegd, wordt een bijdrage gevraagd, zodat bedrijven in nood geadviseerd kunnen worden.
Rijksmaatregelen
De rijksoverheid heeft de mogelijkheden voor ondersteuning aan ondernemers verruimd. De TVL (Tegemoetkoming Vaste Lasten) is uitgebreid. De TOZO is verlengd en kent geen vermogenstoets. De TONK (Tegemoetkoming Overige Noodzakelijke Kosten) wordt een op de bijzondere bijstand gerelateerde regeling die de gemeente gaat uitvoeren. De TONK gaat naast voor ondernemers ook voor particulieren gelden. Implementatie is voorzien in de komende maand en werkt met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2021.
Het landelijke beeld is dat het aantal ondernemers dat in problemen komt fors aan het stijgen is. Er komen extra hulpvragen naar de gemeenten die we kunnen ontvangen en beantwoorden. Helaas zien we ook voorbeelden waarbij ondernemers tussen wal en schip dreigen te vallen. Zo zijn er ondernemers die wel gebruik konden maken van TOZO 1 maar niet voor TOZO 2, 3 en verder in aanmerking komen.
Gemeentelijke dienstverlening
De gemeentelijke infrastructuur moet harmonieus worden ingericht om de dienstverlening aan ondernemers optimaal te laten verlopen. Dat vergt een duidelijke lijn van ondernemers met een hulpvraag naar Halte Werk. Soms zal het inhuren van een externe partij nodig zijn of is het aanbesteden van de gevraagde diensten een mogelijke oplossing. Partijen als IMK, Stichting MKBDoorgaan.nl zijn gespecialiseerd in de eerste lijn voor de hulp aan ondernemers.
Als er voldoende kennis kwalitatief en kwantitatief is bij Halte Werk dan is het zaak de bekendheid daarvan te vergroten bij de ondernemers in de gemeente. Het organiseren van een fonds naast de Bbz, waaruit naar analogie van de Bbz leningen kunnen worden verstrekt kan een oplossing bieden voor ondernemingen die in de kern gezond zijn.
Extra middelen voor gemeenten schuldhulpverlening
Gemeenten krijgen extra middelen voor schuldhulpverlening en voor het omscholen van ondernemers naar regulier werk. Ook dat kan op termijn oplossingen bieden voor ondernemers die het anders niet redden. Sommige sectoren zullen in meer of mindere mate weer herstellen. Te denken valt aan zelfstandige taxichauffeurs, de non-food Retail, een deel van de horeca, een deel van de creatieve industrie etc. Voor deze ondernemers, die als gevolg van de crisis op (een deel van) pensioengelden hebben moeten interen, en die persoonlijk aansprakelijk zijn (eenmanszaken, maatschappen en VOF’s), heeft de crisis extra gevolgen. Zij kunnen in de WSNP belanden.
Time-out-arrangement (TOA)
Het time-out-arrangement (TOA) ondersteunt ondernemers in zwaar weer bij het afwenden van een faillissement. Centraal staan de mogelijkheden die de Wet homologatie onderhands akkoord (WHOA) vanaf 1 januari 2021 aan ondernemers biedt. Deze wet biedt ondernemers mogelijkheden om te overleven als zij betalingsachterstanden/schulden hebben opgelopen door corona. Of door beperkende maatregelen die te maken hebben met corona.
Waarom wil het kabinet faillissementen voorkomen?
Een faillissement is een drama voor een ondernemer en het personeel. Daarnaast kan het ondernemers afschrikken om in de toekomst opnieuw een eigen bedrijf te beginnen, terwijl we hen hard nodig hebben om onze economie op te bouwen. Faillissementen zorgen ook voor onbetaalde rekeningen bij andere bedrijven. Daarom wil het kabinet ondernemers in zwaar weer ondersteunen in hun zoektocht naar private oplossingen om een faillissement te voorkomen.