Hierbij willen wij u informeren over de aanvraag van de GGD voor een extra bijdrage voor Veilig Thuis voor 2018. Het college heeft besloten in te stemmen met deze aanvraag en deze op te nemen in de 2e financiële rapportage 2018. Hieronder geven wij aan hoe wij tot deze overwegging gekomen zijn. Daarnaast willen wij u informeren over recente ontwikkelingen bij Veilig Thuis.
Veilig Thuis Noord-Holland Noord kampt sinds mei 2017 met wachtlijsten. In april 2018 is Veilig Thuis onder verscherpt toezicht gesteld door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Veilig Thuis heeft diverse maatregelen moeten nemen om de wachtlijsten op te lossen en de bedrijfsvoering aan te pakken. In juni 2018 heeft Veilig Thuis een meerjarenplan opgesteld. Daarin deed Veilig Thuis een extra financiële aanvraag voor 2018 van in totaal € 1.177.000.
Voor de 4 BUCH gemeenten zijn de bedragen:
- Bergen 18.359
- Uitgeest 16.982
- Castricum 24.325
- Heiloo 13.769
- Totaal 73.43
Wij hebben besloten de gevraagde bijdrage toe te kennen, omdat deze onvermijdelijk is. Het is geen optie Veilig Thuis niet de middelen te geven om de wachtlijsten weg te werken. Tevens is het duidelijk dat er aanpassingen in de bedrijfsvoering nodig zijn en dat Veilig Thuis zich moet voorbereiden op de implementatie van de radarfunctie en op de aanscherping van de meldcode voor professionals. Deze aanscherping betekent een verplichting om melding te maken bij Veilig Thuis, wat dus voor veel meer meldingen gaat zorgen. Daarmee krijgt Veilig Thuis nog meer zicht op alle gezinnen waar huiselijk geweld en/of kindermishandeling.
Een groot deel van het gevraagde geld wordt op dit moment al uitgegeven aan het wegwerken van de wachtlijsten. Wanneer gemeenten deze bijstellingsaanvraag niet goedkeuren krijgt Veilig Thuis een financieel tekort, wat zal drukken op de begroting van de GGD, wat weer zal leiden tot meer kosten voor de gemeenten. Zonder het gevraagde bedrag is Veilig Thuis niet in staat de adviezen van de inspectie op te volgen en daarmee de wachtlijst weg te werken, zodat het verscherpt toezicht op termijn kan worden opgeheven.
Autonome stijging meldingen
Naast de maatregelen die moeten worden genomen naar aanleiding van het verscherpt toezicht van de Inspectie, heeft Veilig Thuis te maken met een autonome stijging van 20 procent van het aantal meldingen waarop de huidige begroting is gebaseerd. Dit is een landelijke trend. Vanwege de veranderingen in het zorglandschap, maar ook vanwege de landelijke campagne ‘Het houdt niet op, niet vanzelf’, worden er steeds meer meldingen gedaan bij Veilig Thuis.
Uitleg gevraagde bedrag
Over het meerjarenplan en deze aanvraag voor 2018 is uitgebreid het gesprek gevoerd met Veilig Thuis. Er is nadere uitleg gevraagd bij verschillende posten. Er is duidelijker geworden welke inzet er in de bedrijfsvoering wordt gepleegd en hoe de aanpassingen op het nieuwe landelijk beleid eruit zien. Duidelijk is ook dat Veilig Thuis zonder extra geld in 2018 de verbeterpunten die de Inspectie van hen eist, niet door kan voeren.
Het totale gevraagde bedrag van € 1.177.000 is als volgt opgebouwd:
- Aanpak wachtlijsten 2018 (€ 804.000,- & € 30.000,-)
Dit onderdeel bevat de maatregelen die met de inspectie zijn afgesproken om de wachtlijsten voor triage en onderzoek terug te brengen tot nul. - Verbetering bedrijfsvoering 2018 – 2019 (€ 193.000,-)
Mede op basis van de QuickScan van Seinstra & Van der Laar zijn voorstellen tot verbetering van de bedrijfsvoering opgenomen in een operationeel plan 2018 – 2020. - Landelijk nieuw beleid 2017 – 2020 (€ 150.000,-)
Het derde deel is gewijd aan een inhoudelijke kwaliteitsverbetering, waarbij wordt aangesloten bij actiepunten uit het Meerjarenprogramma 2017 – 2021 van het Landelijk Netwerk Veilig Thuis. Onderdelen hiervan zijn de implementatie van de radarfunctie van Veilig Thuis (wat betekent dat Veilig Thuis meer tijd kwijt is aan adviezen en het afhandelen van meldingen) en aanscherping van de meldcode (die zal leiden tot meer meldingen).
Er is aan Veilig Thuis te kennen gegeven dat er na het toekennen van dit bedrag geen nadere bijstellingen voor 2018 toegekend zullen worden. Een vlugge ambtelijke vergelijking met de kosten van 4 andere Veilig Thuis organisaties laat zien dat ook andere Veilig Thuis organisaties kampen met meer meldingen en hogere kosten. Bij de start zat Veilig Thuis Noord-Holland Noord aan de lage kant qua kosten. Ook met deze bijstelling loopt de regio Noord-Holland Noord niet uit de pas qua kosten, ten opzichte van de 4 andere Veilig Thuis organisaties.
Vervolg toezicht Inspectie
Zoals ook gemeld in de Nieuwsbrief Sociaal Domein heeft de Inspectie geoordeeld dat het meerjarenplan hen nog niet overtuigd dat Veilig Thuis voldoende flexibel en toekomstbestendig is.
Het verscherpt toezicht is inmiddels verlengd tot 15 januari 2019 omdat de wachtlijsten helaas nog onvoldoende zijn weggewerkt. Het kost meer tijd om de resultaten te zien van de ingezette verbetermaatregelen. Veilig Thuis had al aangegeven dat zij eind september niet kon voldoen aan alle verwachtingen die bij het instellen van het verscherpt toezicht kenbaar zijn gemaakt. De Inspectie heeft afspraken met Veilig Thuis gemaakt over de voortgang van de verbeteracties. Het feit dat de Inspectie het verscherpt toezicht verlengt, betekent dat zij denken dat Veilig Thuis binnen afzienbare tijd wel aan de verwachtingen kan voldoen.
Aansturing
Vanwege de situatie bij Veilig Thuis rijst ook de vraag of de aansturing goed geregeld is. De wethouders in de bovenregionale Stuurgroep hebben de vraag gesteld of de Dienstverleningsovereenkomst die 18 gemeenten begin 2018 met de GGD Hollands Noorden gesloten hebben inzake Veilig Thuis voldoet. De Stuurgroep heeft besloten hier nader onderzoek naar te doen en voor het einde van het jaar met een advies naar alle 18 gemeenten te komen. Voor de komende tijd worden er bestuurlijke mijlpalen vastgelegd in de samenwerking met Veilig Thuis.
Vervolg Begroting 2019
Het Meerjarenplan bevat een doorkijk naar de kosten die in 2019 en verder gemaakt moeten worden. Er staan veel PM posten in het plan, waardoor het onduidelijk is of de gemaakte inschattingen reëel zijn. In de begeleidende brief bij het meerjarenplan geeft de GGD aan in september 2018 een beter beeld te hebben van de benodigde financiering. De verwachting is ook gezien de aanscherping van de Wet meldcode dat het aantal meldingen niet zal dalen en dat extra middelen structureel nodig zijn. De aanscherping betekent een verplichting om te melden bij Veilig Thuis als er zorgen zijn omtrent de veiligheid. Inmiddels heeft de GGD aangegeven pas begin 2019 met een definitieve begroting voor 2019 te kunnen komen.
Communicatie
Wij blijven u zo goed mogelijk informeren over de laatste stand van zaken omtrent de wachtlijstproblematiek en het verscherpt toezicht zoveel mogelijk middels de nieuwsbrief Sociaal Domein.